Biografie
Gerrit de Blanken wordt geboren in 1894 in Leiderdorp als derde kind in het gezin van postbode Gerrit de Blanken en Johanna Catherina Gros. Al op twaalfjarige leeftijd krijgt hij zijn eerste baan bij de smederij van scheepswerf De Vooruitgang in Alphen aan den Rijn. Het is de bedoeling dat hij machinetekenaar wordt.
In 1910 komt hij bij bloempotten-draaierij Werklust in Leiderdorp terecht. Daar maakt hij hoofdzakelijk bloem- en schoorsteenpotten. Daarna werkt hij bij verschillende aardewerkfabrieken, waaronder bij Tegel- en Fayence fabriek Amphora in Oegstgeest. In 1916 vertrekt hij naar Arnhem om als pottenbaker aan de slag te gaan.
Op 22-jarige leeftijd trouwt hij met de twee jaar oudere Leidse Johanna Wilhelmina van Loef. In 1918 wordt hun dochter Annie geboren en verhuist het gezin weer naar Leiderdorp. Hier wordt in 1920 zoon Jan geboren en in 1923 hun tweede dochter Attie. Zoon Gerrit jr. is in 1928 een nakomertje.
De Blanken is vanaf 1923 zelfstandig pottenbakker met een eigen atelier, achtereenvolgens in Leiderdorp en in Zoeterwoude. Hij vervaardigt eenvoudig vormgegeven gebruiks- en sieraardewerk. Daarbij combineert hij zijn technisch vakmanschap met artistieke inzichten en ontwikkelt een eigen procedé waarbij hij het glazuur direct op de klei wordt aanbracht. Hij heeft een grote voorliefde voor metaalachtige glazuren. Vanaf 1926 werkt De Blanken regelmatig samen met beeldend kunstenaar Chris Lebeau (1878-1945) en voert hij ook ontwerpen van Lebeau uit. Ook werkt hij soms samen met Pieter Groeneveldt (1889-1982).
Zijn doorbraak komt in 1927 na een groepstentoonstelling in De Lakenhal in Leiden. Hij trekt de belangstelling van ’t Binnenhuis en van interieurzaak Metz & Co. die zijn werk rond 1928-1929 opnemen in hun geschenkcatalogus. De prijzen van zijn zogenaamde Hollandsch Kunstaardewerk in deze catalogus variëren van 3 tot 14 gulden. Vooral zijn schalen en kommen roepen een associatie op met vroeg Chinese keramiek door hun pure verschijningsvorm. Zijn bekendheid groeit ook in de omliggende landen.
Het werk van De Blanken en tijdgenoten Chris Lanooij en Jan van Ham wordt in 1928 tentoongesteld in het Metropolitan Museum of Art in New York. Hierna volgen meerdere financieel moeilijke jaren als gevolg van de wereldwijde economische crisis ontstaan na de Beurskrach in New York in oktober 1929.
In 1933 werkt De Blanken ook voor een fabriek in Hoek van Holland en gaat hij met zijn gezin wonen in Den Haag. Daar krijgt hij een toonkamer aan huis waar zijn vrouw de opstelling en verkoop voor haar rekening neemt. In 1936 brengt koningin Wilhelmina een bezoek aan de toonzaal van De Blanken en schaft zij ook werk van hem aan.
Eind 1935 levert De Blanken een bijdrage aan een tentoonstelling in het Stedelijk museum in Amsterdam ter gelegenheid van het tachtigjarige jubileum van het genootschap Architectura et Amicitia. Op de afdeling Glaswerk en Ceramiek staat zijn werk naast dat van onder meer A.D. Copier, Jan van Ham, Chris Lanooij, B. Mobach, K. Mobach, Bert Nienhuis, Cees Sluijter en Herman Zaalberg.
In 1937 wordt het werk van Den Blanken bekroond met een gouden medaille op de wereldtentoonstelling in Parijs getiteld ‘Art et Techniques dans la Vie Moderne’.
De Blanken vervaardigt uitsluitend gedraaid aardewerk. Zijn werk is sober van stijl, vaak zeer dunwanding. Opvallend is het vaker gebruik van verschillende kleuren voor de binnenkant en de buitenkant van een schaal of pot.
Als docent aan de Ambachtsschool in Gouda en de Rotterdamse Academie van Beeldende Kunsten geeft hij van 1940 tot 1944 les aan onder meer Don Kroes, Dick Loef, Jan Oosterman jr. en Henny Radijs.
In 1938 wordt diabetes geconstateerd bij Gerrit de Blanken; zijn gezondheid verslechtert hierdoor. Hij stopt echter pas met werken in 1957 en slijt zijn laatste jaren in woon- en slaapkamer. Hij overlijdt in Leiderdorp in 1961. Zijn vrouw sterft in 1968.
Werk van De Blanken is aanwezig in de collectie van Kunstmuseum Den Haag en Museum Boijmans Van Beuningen.
monogram De Blanken
Referenties
- C. Thunnissen; R. Sperna Weiland. Gerrit de Blanken 1894-1961 pottenbakker uit Leiderdorp. Virtuoze eenvoud. Uitgever Stichting Comité Doesburg; april 2005.
- M. Singelenberg-Van der Meer. Nederlandse keramiek- en glasmerken 1880-1940. Zevende druk. Uitgeversmaatschappij ANTIEK Lochem bv. Lochem 2007.
- www.wikipedia.nl
- www.canonvannederland.nl
- Titus M. Eliëns. Het Keramiek Boek. Nederlands vernieuwingsaardewerk 1878-1940. Uitgeverij Waanders bv. Zwolle 2006.
